SAMSUN
Koordinatlar: 41°17′25″N, 36°20′01″E (Harita)
| Samsun | |
| — Büyükşehir — | |
 |
|
 
Samsun
|
|
| Koordinatlar: 41°17′25″K 36°20′01″D | |
| Ülke |  Türkiye |
|---|---|
| Bölge | Karadeniz |
| Bölüm | Orta Karadeniz |
| İl | Samsun |
| İlçe | |
| Yönetim | |
| - Belediye başkanı | Yusuf Ziya Yılmaz (AK Parti) |
| Yüz ölçümü | |
| - Toplam | 1,055 km2 (0,4 mi2) |
| Rakım | 4,00 m (13,12 ft) |
| Nüfus (2013) | |
| - Toplam | 605,319 |
| - Yoğunluk | 573,76/km² (1.486/sq mi) |
| Zaman dilimi | DAZD (+2) |
| - Yaz (YSU) | DAYZD (+3) |
| Posta kodu | 55xxx |
| Plaka kodu | 55 |
| Alan kodu | 362 |
| Kardeş şehir(ler) | |
| - İskele | KKTC |
| - North Little Rock | ABD |
| - Darüsselam | Tanzanya |
| - Kalmar | İsveç |
| - Novosibirsk | Rusya |
| - Bordeaux | Fransa |
| - Kiel | Almanya |
| - Sumgayıt | Azerbaycan |
| - Donetsk | Ukrayna |
Samsun, Türkiye'nin Karadeniz Bölgesi'nin Orta Karadeniz Bölümü'nde yer alan Samsun ilinin merkezi ve bölgenin en kalabalık şehri.[1]
Şehir Atakum, Canik, İlkadım ve Tekkeköy olmak üzere dört büyükşehir ilçesine ayrılmış durumda olup şehrin genel yönetimi Samsun Büyükşehir Belediyesi ve valilik tarafından sağlanmaktadır.[2][3] Kuzeyinde Karadeniz, doğusunda Çarşamba, batısında Bafra veOndokuzmayıs, güneyinde ise Ayvacık, Asarcık ve Kavak ilçeleri ile çevrilidir.[4]
Karadeniz Bölgesi'nin eğitim, sağlık, sanayi, ticaret, ulaşım ve ekonomi açılarından en gelişmiş şehri olan Samsun kalkınmada birinci derecede öncelikli yörelerden[5] olup "Karadeniz'in Başkenti" ve "Atatürk'ün Şehri" olarak tanıtılmaktadır.[6][7] Karayollarıyla Karadeniz Bölgesi'ni İç Anadolu Bölgesi ve Doğu Anadolu Bölgesi'ne bağlayan Samsun aynı zamanda bir liman şehridir ve geniş hinterlandı ile bir lojistik merkezidir.[8]
Yerleşim geçmişi MÖ 60000 yılına dek uzanan[9] Samsun'a yerleşen ilk topluluk MÖ 5000-3500 arasında buraya gelen Kaşkalardır.[10]Kaşkaların ardından Hitit ve Amazon dönemlerini yaşayan şehir MÖ 1182 ile MÖ 546 yılları arasında sürekli el değiştirmiş ve bu yıldan itibarenPers hakimiyetine girmiştir.[11] Perslerin ardından Pontus, Roma, Bizans egemenliği gören Samsun bunların ardından bir Ceneviz kolonisi haline gelmiştir.[12] Bu dönemde Danişmendliler Beyliği tarafından kuşatılan Samsun alınamamış ve şehrin hemen yanına "Müslüman Samsun" adıyla yeni bir şehir kurulmuştur.[13] I. Mehmed dönemine dek iki Samsun şehri de varlığını sürdürmüş, bu dönemde her iki şehir de Osmanlı Devleti topraklarına katılarak birleştirilmiştir.[14] 1422-1428 yılları arasında Osmanlı hakimiyetinden çıkan[15] Samsun tekrar Osmanlı toprağı olmuş ve 1923 yılında Türkiye Cumhuriyetinin ilanına dek bu durumunu sürdürmüştür.
Türkiye'nin kurulmasına dek uzanan ve 19 Mayıs 1919'da Mustafa Kemal'in Samsun'a çıkışıyla başlayan sürecin başlangıç durağı olması nedeniyle özel bir konumu bulunan Samsun "19 Mayıs Kenti" olarak anılmakta[16][17] ve 19 Mayıs Atatürk'ü Anma, Gençlik ve Spor Bayramı'na ev sahipliği yapmaktadır.[18] Ayrıca 1938 yılında resmî bayram ilan edilen 19 Mayıs günü 1926 yılından beri Samsun'da "Gazi Günü" adıyla kutlanmaktaydı.[19] Mustafa Kemal Atatürk de 19 Mayıs'a verdiği önemi o günü doğum günü olarak kabul ederek göstermişti